«Πέραν του οιδιπόδειου συμπλέγματος» : Ποιος Πατέρας;

Sidi ASKOFARÉ

Υπάρχει μέσα στην ψυχαναλυτική θεωρία μία κίνηση που ξεκινά από τον πατέρα, από μια κάποια ιδέα για τον πατέρα και την λειτουργία του και καταλήγει σε αυτό που ο Λακάν, με κάποια δόση ειρωνείας και πρόκλησης, ονόμασε πατρ-εκδοχή (ή πάτρο-στροφή, καθώς «père-version» στα γαλλικά είναι ομόηχο με την «διαστροφή»)

Αυτή η πορεία θυμίζει αυτήν την άλλη που ίσως και να την καθορίζει, που ξεκινά από το σύμπτωμα και καταλήγει στο σύνθωμα. Αλλά η πατρ-εκδοχή, όπως και το σύνθωμα, δεν διαφωτίζονται και δεν αποκτούν την πραγματική τους σημασία παρά σε σχέση με το «Πέραν του οιδιπόδειου συμπλέγματος», δηλαδή μια διερώτηση και ακόμη περισσότερο μία αμφισβήτηση του γεγονότος ότι στον Φρόυντ η κλινική των νευρώσεων συγχέεται με μια κλινική του Οιδίποδα και η κλινική του Οιδίποδα συγχέεται με μια κλινική της πατρικής λειτουργίας και των αστοχιών της.

Oedipus Complex- optical illusion | Iustinian Ghita

Στο Σεμινάριό του, του 1957-58, Τα μορφώματα του ασυνειδήτου, ο Λακάν χτίζει μία εξαιρετικά συγκεκριμένη προβληματική της πρώτης του προοπτικής. Μπορούμε να την συνοψίσουμε σε τρία σημεία:

- Αν ακολουθήσουμε τον Φρόυντ, αυτόν που ανακάλυψε το ασυνείδητο «αυτό που αποκαλύπτει το ασυνείδητο είναι αρχικά και πάνω απ' όλα το οιδιπόδειο σύμπλεγμα»[1]

- Αλλά, « δεν υπάρχει το ερώτημα του Οιδίποδα αν δεν υπάρχει ο πατέρας και αντίστροφα, το να μιλάς για το Οιδίποδα, ισοδυναμεί με το να εισάγεις ως ουσιαστική την λειτουργία του πατέρα» [2]

Η ψυχασθένεια είναι μια συνωμοσία της κοινωνίας και των ψυχιάτρων σε βάρος ιδιαίτερων ανθρώπων;

Γράφει η Μίλιτσα Κοσάνοβιτς ( kosanovic@mail.com)

Ο καλύτερος τρόπος για να σιγουρευτείς ότι εσύ είσαι ο γνωστικός, δεν είναι να κλείσεις μέσα το γείτονά σου.

Φ.Μ. Ντοστογιέφσκι

Η κοινωνία μας φοράει έναν ζουρλομανδύα κομφορμισμού από την ώρα που θα γεννηθούμε. Μας «διαπαιδαγωγεί», δηλαδή μας αναγκάζει να συμμορφωθούμε στις δικές της επιθυμίες. Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο οι όροι «υγεία» και «τρέλα» γίνονται ύποπτοι.

R. D. Laing

Η ιστορία της τρέλας

Στην αρχή υπήρχε ένας άνθρωπος. Ο άνθρωπος αυτός χειριζόταν μια γλώσσα πιο άμεση και πηγαία από τη γλώσσα της λογικής. Στην αρχή η λογική και η μη-λογική ήταν αδιαχώριστες. Κάποια στιγμή όμως επήλθε η ρήξη. Η τρέλα έκανε την εμφάνιση της από τότε που ο ανθρώπινος νους καθιέρωσε μιαν απόσταση ανάμεσα στη λογική και στη μη-λογική.

Πολύ πριν αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε όρους όπως ψυχοπαθολογία, ψύχωση και σχιζοφρένεια,η τρέλα ήταν περιβεβλημένη μ' ένα μεταφυσικό μανδύα. Στις αρχαίες φυλές οι μάγοι-σαμάνοι ερμήνευαν την τρέλα ενός ανθρώπου άλλοτε ως θεϊκό σημάδι κι άλλοτε ως κατάληψη από μοχθηρές δυνάμεις ή θεότητες: κάτι που απαιτούσε εξορκισμό. Οι αντιλήψεις αυτές δεν άλλαξαν ούτε και κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, όταν οποιοσδήποτε είχε κάποια ψυχική διαταραχή χαρακτηριζόταν αυτομάτως «δαιμονισμένος» και έρμαιο των «σατανικών δυνάμεων». Υπήρχαν όμως και σπάνιες περιπτώσεις που η τρέλα δεν θεωρούνταν κάτι το «δαιμονικό», αλλά δείγμα «ιερότητας», όπως δείχνουν και τα παραδείγματα των «ιερών σαλών» π.χ. Άγιος Ανδρέας ο Σαλός. Στις περισσότερες πάντως περιπτώσεις οι τρελοί έπαιζαν το ρόλο του «μιασμένου» αποδιοπομπαίου τράγου. Οι εκκλησίες απαγόρευαν την είσοδό τους και όχι σπάνια μαστιγώνονταν δημοσίως ή κυνηγιώνταν με ραβδιά και διώχνονταν από τις πόλεις. Η αναχώρηση των τρελών απέκτησε τελετουργική σημασία παρόμοια με «εξαγνισμό» και πέρασε στη λογοτεχνία και στην εικονογραφία με τη μορφή του Πλοίου των Τρελών, που πλέει ακυβέρνητο με το αλλοπαρμένο του πλήρωμα) ...

Αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά επισήμως το «ουδέτερο ον»

52χρονος προσέφυγε στα δικαστήριο διεκδικώντας να ανήκει σε ένα τρίτο φύλο και δικαιώθηκε 

Εφετείο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία αναγνώρισε για πρώτη φορά στην ιστορία επισήμως το τρίτο φύλο, στο δικαίωμα δηλαδή του ατόμου να μην επιθυμεί να ταυτίζεται είτε με το ανδρικό είτε με το γυναικείο φύλο αλλά να θέλει να αυτοπροσδιορίζεται ως ουδέτερο ον. Η απόφαση αυτή-που αφορούσε έναν 52χρονο- ανατρέπει τον ισχύοντα νόμο βάσει του οποίου όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες έπρεπε να αναγράφονται στα πιστοποιητικά γέννησης, γάμου και θανάτου με το ένα ή με το άλλο φύλο.

 Ο 52χρονος Νόρι, διεκδίκησε το δικαίωμα να είναι ένα ουδέτερο ον το 2010, και τότε η κυβέρνηση του αναγνώρισε το δικαίωμα να αναγράφεται στα πιστοποιητικά ως «αορίστου γένους» (sex not specified). Όμως λίγο αργότερα έλαβε επιστολή από το Ληξιαρχείο που τον πληροφορούσε ότι έγινε λάθος και δεν μπορούσε να είναι «ουδέτερο ον». Ο ίδιος είπε ότι στο μήνα που προηγήθηκε της επιστολής δεν υπήρχε πρόβλημα, αλλά δημιουργήθηκε όταν η υπόθεση του έλαβε διαστάσεις μέσω των ΜΜΕ. Ο Νόρι προσέφυγε τότε στο Εφετείο το οποίο έκρινε ότι «αν το εξετάσουμε σημασιολογικά, ο όρος "φύλο" δεν έχει αποκλειστικά διπλή έννοια, δηλαδή αρσενικό ή θηλυκό». «Δεν υπάρχουν πολλοί από μας, τέτοια περίεργα όντα, ο νόμος όμως πρέπει να ισχύει για όλους», ήταν το σχόλιο του 52χρονου. 

 Πηγή: www.lifo.gr