Η κοινωνική κατασκευή του φύλου: Ροζ για αγόρια, μπλε για κορίτσια

Μέχρι και το 1950 το μπλε θεωρούνταν ένα χρώμα κατάλληλο για τα κορίτσια διότι ήταν απαλό και χαρούμενο, αντίθετα το ροζ για τις τότε αντιλήψεις ήταν έντονο και δυνατό, κατάλληλο δηλαδή για τα αγόρια. Στο κάθε φύλο έχουν επιβληθεί συγκεκριμένοι κοινωνικοί ρόλοι και συμπεριφορές που είναι “απαραίτητοι” ώστε το άτομο αυτό να θεωρηθεί φυσιολογικό και να γίνει μέλος κοινωνίας αυτής.

Τι γίνεται όμως με τα ευαίσθητα αγόρια και τα δυναμικά κορίτσια; Τι γίνεται με τα άτομα τα οποία το φύλο που τους επιβλήθηκε δεν νιώθουν ότι τα προσδιορίζει; Τι γίνεται με τα άτομα αυτά που δεν δέχονται το όνομα που τους δόθηκε και το ρουχισμό που τους επιβλήθηκε; 

Σε κάποιες κοινωνίες της ανατολής κυριαρχεί η αντίληψη ότι “όποιο κεφάλι ξεχωρίζει πρέπει να κόβεται” έτσι ώστε να διατηρηθεί η ομοιομορφία της κοινωνίας και να μην υπάρχει καμία αναταραχή που μπορεί να προκληθεί από τη διαφορετικότητα. Στην κοινωνία που ζούμε η πρακτική είναι σχεδόν παρόμοια. Η άρχουσα τάξη των “φυσιολογικών” δημιουργεί τις κατάλληλες κοινωνικές συνθήκες ώστε οτιδήποτε διαφέρει να σπρώχνεται αυτόματα στο περιθώριο. Αποτέλεσμα αυτών τον αντιλήψεων είναι το φαινόμενο της τρανσφοβίας που είναι πολύ έντονο, ιδιαίτερα στη χώρα μας. 

Η τρανσφοβία έχει τη βάση της στις διακρίσεις, οι οποίες μπορούν να πάρουν πολλές μορφές. Η συστημική διάκριση αναφέρεται στο φαινόμενο το οποίο μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά δεν έχουν πρόσβαση στα ίδια δικαιώματα και ευκαιρίες που έχουν οι υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες.

Τα τρανς άτομα αντιμετωπίζουν πολύ έντονα αυτό το είδος διάκρισης σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας τους. Αυτή η μορφή διάκρισης μπορεί να συμβαίνει και χωρίς να υπάρχει πρόθεση, διότι πολλά άτομα καθώς και οργανισμοί δεν λαμβάνουν καν υπ’ όψιν τους την ύπαρξη των τρανς ατόμων με αποτέλεσμα να αποκλείουν αυτή την ομάδα από οποιαδήποτε δραστηριότητα και επαφή. 

Αυτό το είδος διάκρισης είναι το ίδιο επίπονο και καταστροφικό με την διάκριση από πρόθεση. Η διάκριση από πρόθεση έχει τις ρίζες της στην αντίληψη ότι αυτή η κοινωνική ομάδα δεν αξίζει την ίδια μεταχείριση και συμπεριφορά διότι δεν ανήκουν στο κοινωνικό σύνολο και αποτελούν απλά ένα “πρόβλημα” το οποίο πρέπει να επιλυθεί.

Το αποτέλεσμα αυτής της περιθωριοποίησης των τρανς ατόμων παρουσιάζεται διεξοδικά από μια έρευνα που έγινε το 2009 της οποίας τα αποτελέσματα υποστηρίζουν ότι τα Trans άτομα αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα στην εύρεση εργασίας , πολύ συχνά απολύονται από την εργασία τους, αναγκάζονται να παρουσιάσουν ψεύτικο φύλο ώστε να διατηρήσουν την θέση τους, επίσης δέχονται καθημερινή παρενόχληση με τη μορφή λεκτικής η ακόμα και σωματικής βίας. Η ανεργία έχει χτυπήσει πάνω από το 70% των τρανς και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ζει κάτω από τα όρια της φτώχιας.

Συγγραφή: Πάρβη Πάλμου

References:
http://transequality.org/Resources/NCTE_prelim_survey_econ.pdf
http://www.gires.org.uk/transpeople.php