Της Emi Koyama
Τελευταία Έκδοση: 26 Ιουλίου 2001
Μετάφραση και Επιμέλεια: Πάρβη Πάλμου, PhD, 2012 (το κείμενο εκφράζει τις θέσεις της συγγραφέως).
Εισαγωγή
Το τελευταίο μισό του 20ού αιώνα παρατηρήθηκε μια άνευ προηγουμένου διεύρυνση του αμερικανικού φεμινιστικού κινήματος, ως αποτέλεσμα της συμμετοχής ποικίλων γυναικείων ομάδων. Όταν μια ομάδα γυναικών, που προηγουμένως είχαν περιθωριοποιηθεί από το κύριο ρεύμα του φεμινιστικού κινήματος, έσπασε τη σιωπή της και απαίτησε τη θέση που της αξίζει μέσα στο κίνημα, αρχικά κατηγορήθηκε ότι κατακερμάτιζε τον φεμινισμό με θέματα άνευ σημασίας. Τελικά, το φεμινιστικό κίνημα την αποδέχθηκε και την καλωσόρισε ως ένα κομμάτι της φεμινιστικής σκέψης με μεγάλη αξία.
Αντιλαμβανόμαστε πλέον ότι η πολυποικιλότητα είναι η δύναμη του κινήματος και όχι η αδυναμία του. Καμία προσωρινή πολικότητα ή κατακερματισμός δεν έχει τόση σοβαρότητα ώστε να εκμηδενίσει τις απόλυτες αρετές της πολιτικής χωρίς αποκλεισμούς.
Κάθε φορά που μια ομάδα γυναικών, που προηγουμένως είχε σιωπήσει, αρχίζει να μιλά, άλλες φεμινίστριες προκαλούνται να επανεξετάσουν την ιδέα τους για το τι αντιπροσωπεύουν και ποιους εκπροσωπούν. Αν και αυτή η διεργασία οδηγεί σε επίπονες συνειδητοποιήσεις των δικών μας προκαταλήψεων και της εξωτερικευμένης καταπίεσης, τελικά ωφελεί το κίνημα διευρύνοντας τις προοπτικές μας και το εύρος της δράσης μας. Κατανοώντας τα παραπάνω, δηλώνουμε ότι έχει έρθει ο καιρός για τις τρανς γυναίκες να πάρουν ανοιχτά μέρος στη φεμινιστική επανάσταση, διευρύνοντας περαιτέρω την έκταση του κινήματος.
Ο όρος "τρανς" συχνά χρησιμοποιείται ως ένας όρος-ομπρέλα που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα παραβιάσεων της "νόρμας" των φύλων και περιλαμβάνει την ασυμφωνία μεταξύ του ανατομικού φύλου και της ταυτότητας και έκφρασης φύλου. Για το σκοπό αυτού του μανιφέστου, η φράση "τρανς γυναίκες" χρησιμοποιείται για να αναφέρεται σε άτομα που ταυτίζονται, παρουσιάζονται ή ζουν ως γυναίκες παρά το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση. Ο όρος "τρανς άνδρες" χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτούς που ταυτίζονται, παρουσιάζονται ή ζουν ως άνδρες, αντίθετα με το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση. Καθώς αυτοί οι λειτουργικοί ορισμοί αποκλείουν πολλά τρανς άτομα που δεν συμμορφώνονται στη διχοτομία αρσενικού/θηλυκού ή τα διεμφυλικά πρόσωπα με άλλους τρόπους, ευχόμαστε ότι θα αναγνωρίσουν αρκετές ομοιότητες μεταξύ των θεμάτων που όλοι μας αντιμετωπίζουμε και θα βρουν την ανάλυσή μας κάπως χρήσιμη στη δική τους πάλη.
Ο τρανς φεμινισμός είναι πρωτίστως ένα κίνημα από και για τρανς γυναίκες που βλέπουν την απελευθέρωσή τους να είναι εγγενώς συνδεδεμένη με την απελευθέρωση όλων των γυναικών. Είναι επίσης ανοιχτός σε άλλα queer άτομα, ίντερσεξ άτομα, τρανς άνδρες, μη-τρανς γυναίκες, μη-τρανς άνδρες και άλλους που είναι συμπονετικοί προς τις ανάγκες των τρανς γυναικών και θεωρούν ότι η συμμαχία με τις τρανς γυναίκες είναι ουσιώδης και για τη δική τους απελευθέρωση.
Ιστορικά, οι τρανς άνδρες έχουν κάνει μεγαλύτερη συνεισφορά στον φεμινισμό από τις τρανς γυναίκες. Πιστεύουμε ότι είναι πολύ σημαντικό περισσότερες τρανς γυναίκες να ξεκινήσουν να συμμετέχουν στο φεμινιστικό κίνημα μαζί με άλλους για την απελευθέρωσή μας.
Ο τρανς φεμινισμός δεν συσχετίζεται με την υιοθέτηση προϋπαρχόντων φεμινιστικών θεσμών. Αντίθετα, προεκτείνει και προχωρά το φεμινιστικό κίνημα στο σύνολό του μέσω της δικής μας απελευθέρωσης και της συμμαχικής δουλειάς με τους άλλους. Υποστηρίζει εξίσου τις τρανς και μη-τρανς γυναίκες και ζητά από τις μη-τρανς γυναίκες να υποστηρίξουν τις τρανς γυναίκες με τον ίδιο τρόπο. Ο τρανς φεμινισμός ενσωματώνει φεμινιστικές πολιτικές συμμαχίες όπου γυναίκες με διαφορετικό υπόβαθρο υποστηρίζουν η μία την άλλη, διότι αν δεν υποστηρίξουμε η μία την άλλη, κανένας άλλος δεν θα το κάνει.
Πρωταρχικές Αρχές
Οι πρωταρχικές αρχές του τρανς φεμινισμού είναι απλές. Αρχικά, έχουμε την πεποίθηση ότι κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να ορίζει την ταυτότητά του και να περιμένει ότι η κοινωνία θα το σεβαστεί. Αυτό περιλαμβάνει το δικαίωμα να εκφράζουμε το φύλο μας χωρίς φόβο διάκρισης ή βίας. Επίσης, υποστηρίζουμε ότι έχουμε το θεμελιώδες δικαίωμα να παίρνουμε αποφάσεις που αφορούν το σώμα μας, χωρίς καμία πολιτική, ιατρική ή θρησκευτική εξουσία να παραβιάζει την ακεραιότητά του ή να εμποδίζει τις αποφάσεις μας.
Παρόλα αυτά, κανένας δεν είναι εντελώς ελεύθερος από τις κοινωνικές και πολιτισμικές δυναμικές του θεσμοθετημένου συστήματος του φύλου. Όταν παίρνουμε αποφάσεις για την ταυτότητα ή την έκφραση φύλου μας, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι αυτό γίνεται μέσα στο πλαίσιο του πατριαρχικού συστήματος και του δίπολου του φύλου. Οι τρανς γυναίκες, συγκεκριμένα, ενθαρρύνονται και συχνά αναγκάζονται να υιοθετήσουν παραδοσιακούς ορισμούς της θηλυκότητας ώστε να νομιμοποιηθούν από την κοινωνία ή την ιατρική κοινότητα. Αυτή η πρακτική είναι καταπιεστική τόσο για τις τρανς όσο και για τις μη-τρανς γυναίκες, καθώς αρνείται το δικαίωμα της μοναδικότητας κάθε γυναίκας.
Ο τρανς φεμινισμός υποστηρίζει ότι κανείς δεν μπορεί να εξαναγκαστεί να λάβει ή να μην λάβει προσωπικές αποφάσεις σχετικά με την ταυτότητα ή την έκφραση φύλου για να θεωρηθεί "πραγματική γυναίκα" ή "πραγματικός άνδρας". Επιπλέον, καμία γυναίκα δεν θα πρέπει να εξαναγκάζεται να αποδείξει την αυθεντικότητά της για να θεωρηθεί "γνήσια" φεμινίστρια.
Ως τρανς γυναίκες, έχουμε μάθει ότι η ασφάλειά μας εξαρτάται συχνά από το πόσο καλά μπορούμε να “περάσουμε” ως “φυσιολογικές” γυναίκες. Ως τρανς φεμινίστριες, βρισκόμαστε συνεχώς στη θέση να πρέπει να διαπραγματευόμαστε την ανάγκη μας για ασφάλεια και την άνεσή μας ενάντια στις φεμινιστικές μας αρχές. Ο τρανς φεμινισμός προκαλεί όλες τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων και των τρανς γυναικών, να εξετάσουν πώς εσωτερικεύουμε τις ετεροσεξιστικές και πατριαρχικές αντιλήψεις και επιταγές για το φύλο, καθώς και τις παγκόσμιες επιπτώσεις που επιφέρουν οι πράξεις μας. Ταυτόχρονα, ξεκαθαρίζουμε ότι δεν είναι ευθύνη μιας φεμινίστριας να απαλλάξει τον εαυτό της από κάθε ομοιότητα με τους πατριαρχικούς ορισμούς της θηλυκότητας.
Οι γυναίκες δεν πρέπει να κατηγορούνται ότι ενισχύουν τα στερεότυπα του φύλου όταν λαμβάνουν προσωπικές αποφάσεις, ακόμα και αν αυτές οι αποφάσεις φαίνεται να συμμορφώνονται με κάποιους έμφυλους ρόλους. Τέτοιου είδους "τεστ αγνότητας" είναι αποδυναμωτικά για τις γυναίκες, διότι μας αφαιρούν την ικανότητά μας να αποφασίζουμε ελεύθερα. Επίσης, τέτοιες απαιτήσεις αποξενώνουν την πλειοψηφία των τρανς και μη τρανς γυναικών από το να συμμετέχουν στο φεμινιστικό κίνημα.
Ο τρανς φεμινισμός υποστηρίζει την ιδέα ότι υπάρχουν τόσοι τρόποι να είσαι γυναίκα όσες και οι γυναίκες. Πιστεύουμε ότι πρέπει να είμαστε ελεύθερες να παίρνουμε αποφάσεις χωρίς ενοχές. Για αυτόν τον σκοπό, ο τρανς φεμινισμός αντιπαρατίθεται σε κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς που περιορίζουν ή συρρικνώνουν τις προσωπικές μας επιλογές, ενώ αρνείται να κατηγορήσει τις γυναίκες για τις προσωπικές αποφάσεις τους.
Δεν είναι απαραίτητο — και μάλιστα είναι παραβιαστικό — να απαιτείται από τις γυναίκες να εγκαταλείψουν την ελευθερία τους να κάνουν προσωπικές επιλογές για να θεωρούνται “πραγματικές” φεμινίστριες. Μια τέτοια προσέγγιση απλώς αντικαθιστά την άκαμπτη πατριαρχική κατασκευή της ιδεατής θηλυκότητας με μια εξίσου άκαμπτη φεμινιστική εκδοχή. Ο τρανς φεμινισμός προωθεί ένα περιβάλλον όπου οι προσωπικές επιλογές των γυναικών είναι σεβαστές, ενώ παράλληλα εξετάζονται και αμφισβητούνται οι θεσμοί που περιορίζουν το εύρος των επιλογών τους.
Το Ερώτημα του Αρσενικού Προνόμιου
Ορισμένες φεμινίστριες, ιδιαίτερα οι ριζοσπαστικές λεσβίες φεμινίστριες, έχουν κατηγορήσει τους τρανς άνδρες και τις τρανς γυναίκες ότι ωφελούνται από αρσενικά προνόμια. Τα διεμφυλικά άτομα MTF, υποστηρίζουν, κοινωνικοποιούνται ως αγόρια και επομένως επωφελούνται από τα προνόμια του ανδρικού φύλου. Από την άλλη, τα διεμφυλικά άτομα FTM χαρακτηρίζονται ως “προδότες” που εγκατέλειψαν τις αδελφές τους σε μια αξιολύπητη προσπάθεια να διεκδικήσουν τα ανδρικά προνόμια
Ο τρανς φεμινισμός πρέπει να απαντήσει σε αυτή την κριτική, διότι έχει χρησιμοποιηθεί ώστε να δικαιολογήσει τη διάκριση ενάντια στις τρανς γυναίκες και τους τρανς άνδρες σε κάποιους φεμινιστικούς κύκλους.
Όταν αντιμετωπίζουμε τέτοια επιχειρήματα, μια φυσική, πρωταρχική αντίδραση των τρανς γυναικών είναι να αρνηθούν ότι είχαν ποτέ ανδρικά προνόμια στη ζωή τους. Είναι εύκολο να δει κανείς πώς έφτασαν να πιστεύουν ότι το να έχεις γεννηθεί αρσενικό είναι περισσότερο βάρος παρά προνόμιο: πολλοί από αυτούς απεχθάνονταν το γεγονός ότι είχαν αντρικά σώματα και ότι τους συμπεριφέρονταν σαν αγόρια καθώς μεγάλωναν. Θυμούνται πόσο δύσκολο ήταν να πιέζονται να συμπεριφέρονται ως "σκληροί" άνδρες. Πολλοί είχαν την εμπειρία του bullying και του εξευτελισμού από άλλα αγόρια, διότι δεν συμπεριφέρονταν “σωστά” ως αγόρια. Εξαναγκάζονταν να νιώθουν ντροπή και συχνά υπέφεραν από κατάθλιψη. Ακόμα και ως ενήλικες, ζουν με τον συνεχή φόβο της έκθεσης, που θέτει σε κίνδυνο την εργασία τους, τις οικογενειακές τους σχέσεις, τις φιλίες και την ασφάλειά τους.
Παρόλα αυτά, ως τρανς φεμινίστριες πρέπει να αντισταθούμε σε αυτή την απλοϊκή αντίδραση. Καθώς είναι αληθές ότι το ανδρικό προνόμιο επηρεάζει κάποιους άνδρες περισσότερο από άλλους, είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι οι τρανς γυναίκες που έχουν γεννηθεί ως άνδρες δεν έχουν ποτέ αποκομίσει όφελος από αυτό. Οι περισσότερες τρανς γυναίκες έχουν “περάσει” ως άνδρες (αν και ως “θηλυπρεπείς”) τουλάχιστον σε κάποιο σημείο της ζωής τους και έλαβαν ειδική μεταχείριση στη μόρφωση και την εργασία, για παράδειγμα, είτε τους είναι ευχάριστο είτε όχι να γίνονται αντιληπτοί ως άνδρες. Έχουν εκπαιδευτεί να είναι αποφασιστικές και σίγουρες, και κάποιες τρανς γυναίκες καταφέρνουν να διατηρήσουν αυτά τα “αντρικά” στοιχεία, συχνά προς όφελός τους, μετά τη μετάβαση.
Αυτό που συμβαίνει εδώ είναι ότι συχνά μπερδεύουμε την καταπίεση την οποία έχουμε βιώσει λόγω του ότι είμαστε παρεκκλίνοντες σε σχέση με το φύλο με την απουσία του ανδρικού προνομίου. Αντί να ισχυριζόμαστε ότι δεν έχουμε ωφεληθεί ποτέ από την ανδρική ανωτερότητα, πρέπει να υποστηρίξουμε ότι οι εμπειρίες μας αντιπροσωπεύουν μια δυναμική διάδραση μεταξύ του ανδρικού προνομίου και του μειονεκτήματος της τρανς ταυτότητας.
Κάθε άτομο που έχει μια ταυτότητα φύλου και/ή μια τάση προς την έκφραση του φύλου που ταιριάζει στο φύλο το οποίο του/της αποδόθηκε κατά τη γέννηση, έχει το προνόμιο του να είναι μη-τρανς. Αυτό το προνόμιο, όπως άλλα προνόμια, είναι αόρατο σε αυτούς που το κατέχουν και, όπως άλλα προνόμια, αυτοί που στερούνται το προνόμιο αυτό διαισθητικά γνωρίζουν πόσο έντονα υποφέρουν εξαιτίας της απουσίας του. Μια τρανς γυναίκα μπορεί να έχει περιορισμένη πρόσβαση στο ανδρικό προνόμιο ανάλογα με το πόσο νωρίς έχει περάσει στη μετάβαση και πόσο “ολοκληρωμένα” ζει ως γυναίκα, αλλά την ίδια στιγμή βιώνει τεράστια κοινωνικά, συναισθηματικά και οικονομικά μειονεκτήματα εξαιτίας της τρανς ταυτότητας. Η πρόταση ότι οι τρανς γυναίκες έχουν εγγενώς περισσότερα προνόμια από τις άλλες γυναίκες είναι το ίδιο αφελής όπως ο ισχυρισμός ότι τα αρσενικά ομόφυλα ζευγάρια έχουν περισσότερα προνόμια από τα ετερόφυλα ζευγάρια, διότι και τα δύο άτομα έχουν αντρικά προνόμια.
Εντάσεις συχνά αναδύονται όταν οι τρανς γυναίκες επιχειρούν να έχουν πρόσβαση σε “γυναικείους χώρους” που θεωρούνται ασφαλείς από την πατριαρχία. Η καταγωγή αυτών των “γυναικείων χώρων” εντοπίζεται στις αρχές του λεσβιακού φεμινισμού τη δεκαετία του 1970, που κυρίως εκπροσωπούνταν από λευκές γυναίκες μεσαίας τάξης, οι οποίες έθεταν τον σεξισμό ως τη θεμελιώδη κοινωνική ανισότητα, παραβλέποντας τον ρόλο τους στη διαιώνιση άλλων μορφών καταπίεσης, όπως ο ρατσισμός και ο ταξισμός.
Με βάση την υπόθεση ότι ο σεξισμός έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στις ζωές των γυναικών, ανεξαρτήτως άλλων παραγόντων, υπέθεσαν ότι η εμπειρία του σεξισμού είναι κοινή για όλες τις γυναίκες—συμπεριλαμβανομένων των τρανς γυναικών. Ωστόσο, πρόσφατες κριτικές του ριζοσπαστικού φεμινισμού του 1970 αναδεικνύουν ότι η παραμέληση του ρατσισμού και του ταξισμού τις καθιστά ουσιαστικά προνομιούχες γυναίκες της μεσαίας τάξης.
Με αυτή την κατανόηση, οι τρανς φεμινίστριες δεν πρέπει να αρνούνται τις κατηγορίες για ανδρικά προνόμια. Πρέπει να έχουμε το θάρρος να αναγνωρίσουμε τους τρόπους με τους οποίους οι τρανς γυναίκες μπορεί να έχουν επωφεληθεί από ανδρικά προνόμια—κάποιες περισσότερο από άλλες. Παρόμοια, όπως εμείς οι λευκοί πρέπει να αντιμετωπίζουμε το προνόμιο της λευκότητας, έτσι και οι τρανς φεμινίστριες πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα δικά μας προνόμια.
Ο τρανς φεμινισμός τονίζει τη σημασία του να αναγνωρίζουμε τις διαφορές μας, όπως και τις ομοιότητές μας, διότι οι γυναίκες προέρχονται από διαφορετικά υπόβαθρα. Οι τρανς φεμινίστριες εξετάζουν τα δικά τους προνόμια και αναμένουν από τις μη τρανς γυναίκες να αναγνωρίσουν το προνόμιο του να μην είναι τρανς.
Αναγνωρίζοντας τα προνόμιά μας, οι τρανς γυναίκες μπορούν να ελπίζουν ότι θα χτίσουν συμμαχίες με άλλες ομάδες γυναικών που έχουν παραμεληθεί παραδοσιακά και έχουν θεωρηθεί "μη θηλυκές" σύμφωνα με τα πρότυπα της λευκής, μεσαίας τάξης θηλυκότητας. Όταν μας αποκαλούν παρεκκλίνοντες και μας επιτίθενται επειδή είμαστε ο εαυτός μας, δεν υπάρχει τίποτα να κερδίσουμε αποφεύγοντας τη συζήτηση για τα προνόμια.
Αποδομώντας την Αντίστροφη Ουσιοκρατία
Ενώ το δεύτερο κύμα φεμινισμού διέδωσε την ιδέα ότι το κοινωνικό φύλο διαφέρει από το ανατομικό φύλο και είναι κοινωνικά κατασκευασμένο, αυτή η διάκριση χρησιμοποιήθηκε για να αποδυναμώσει τους καταναγκαστικούς ρόλους φύλου. Ωστόσο, επέτρεψε στις φεμινίστριες να αμφισβητήσουν μόνο το μισό πρόβλημα, αφήνοντας ανέγγιχτη τη φυσιολογικότητα της ουσιοκρατικής θηλυκότητας και αρρενωπότητας.
Ο τρανς φεμινισμός υποστηρίζει ότι τόσο το κοινωνικό όσο και το ανατομικό φύλο είναι κοινωνικά κατασκευασμένα. Επιπλέον, η διαφοροποίηση μεταξύ ανατομικού και βιολογικού φύλου συχνά είναι τεχνητή και γίνεται για ευκολία. Αν και η έννοια του φύλου ως κοινωνική κατασκευή έχει συμβάλει στην αποδόμηση παραδοσιακών στερεοτύπων, άφησε περιθώριο για τη δικαιολόγηση ορισμένων διακρίσεων ή δομών στη βάση της βιολογίας. Παράλληλα, απέτυχε να αντιμετωπίσει τη ρευστότητα της τρανς εμπειρίας, όπου το ανατομικό φύλο βιώνεται ως τεχνητό και ευμετάβλητο σε σχέση με την ταυτότητα.
Αυτό γίνεται ιδιαίτερα εμφανές στην εμπειρία των ίντερσεξ ατόμων. Δεδομένου ότι η κοινωνία αγνοεί την ύπαρξη ανθρώπων με ανατομικά χαρακτηριστικά που δεν ταιριάζουν στο δίπολο αρσενικό-θηλυκό, πολλά ίντερσεξ παιδιά ακρωτηριάζονται ή χειραγωγούνται από επαγγελματίες υγείας ώστε να συμμορφωθούν με το φύλο που τους αποδόθηκε. Συχνά, τα ίντερσεξ άτομα δεν έχουν την ευκαιρία να αποφασίσουν για τον εαυτό τους πώς θέλουν να ζήσουν ή αν επιθυμούν ορμονικές ή χειρουργικές “διορθώσεις”.
Πολλά ίντερσεξ άτομα βρίσκουν αποκρουστικό το γεγονός ότι δεν είχαν λόγο σε τόσο μεγάλες αποφάσεις ζωής, ανεξάρτητα από το αν η ταυτότητα φύλου τους συμφωνεί ή όχι με το φύλο που τους αποδόθηκε. Πιστεύουμε ότι ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων των ίντερσεξ παιδιών είναι εγγενώς κακοποιητικός, καθώς παραβιάζει την αξιοπρέπεια του σώματός τους χωρίς τη δική τους συγκατάθεση. Το ζήτημα δεν είναι αν το ανατομικό φύλο τους ταιριάζει με την ταυτότητα φύλου τους, αλλά αν τα ίντερσεξ άτομα έχουν πραγματική επιλογή για το τι συμβαίνει στο σώμα τους.
Τα τρανς άτομα βιώνουν παρόμοια καταπίεση, καθώς αναγκάζονται να ζουν σύμφωνα με τις απλοϊκές ιατρικές νόρμες του φύλου που τους αποδόθηκε χωρίς τη συναίνεσή τους. Οι τρανς άνθρωποι είναι ποικιλόμορφοι: κάποιοι ταυτίζονται και ζουν ως μέλη διαφορετικού φύλου από αυτό που τους αποδόθηκε, με ή χωρίς ιατρική παρέμβαση, ενώ άλλοι δεν ταυτίζονται με κανένα φύλο ή με περισσότερα από ένα.
Η τρανς απελευθέρωση αφορά την επανάκτηση του δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού από ιατρικές, θρησκευτικές και πολιτικές αρχές. Ο τρανς φεμινισμός αντιτίθεται σε κάθε μέθοδο απονομής φύλου που είναι κοινωνικά και πολιτικά κατασκευασμένη και υποστηρίζει μια κοινωνία όπου ο καθένας είναι ελεύθερος να αυτοπροσδιορίζεται.
Υγεία και Αναπαραγωγική Επιλογή
Μπορεί να φαίνεται ειρωνικό ότι οι τρανς γυναίκες, που γενικά δεν έχουν την ικανότητα να φέρουν παιδιά, θα ενδιαφερόντουσαν για το γυναικείο κίνημα δικαιωμάτων αναπαραγωγής, αλλά ο τρανς φεμινισμός βλέπει ένα βαθύ συσχετισμό μεταξύ της απελευθέρωσης των τρανς γυναικων και το δικαιωμα των γυναικων να επιλέξουν. Πρώτα απ’ όλα, ο στιγματισμός της κοινωνίας της τρανς ύπαρξης βασίζεται εν μέρη στο γεγονός ότι επεμβαίνουμε στα αναπαραγωγικά μας όργανα. Κοσμητικές επεμβάσεις που δεν αφορούν τα γεννητικά όργανα είναι πολύ πιο συχνές από ότι ο επαναπροσδιορισμός των γεννητικών οργάνων, όμως δεν απαιτούν μήνες εξαναγκαστικής ψυχοθεραπείας. Επίσης αυτοί που επιδιώκουν τις κοσμητικές επεμβάσεις δεν ξεφτιλίζονται καθημερινά από διαφορές εκπομπές στην trash τηλεόραση. Αυτού του είδους η υστερία σε σχέση με τις προσωπικές μας επιλογές πυροδοτείται εν μέρη από το taboo της κοινωνίας ενάντια στην αυτοδιάθεση των αναπαραγωγικών μας οργάνων: όπως οι γυναίκες που θέλουν να κάνουν έκτρωση, τα σώματα μας έχουν γίνει μια “ανοιχτή περιοχή”, ένα πεδίο μάχης.
Επιπρόσθετα, οι ορμόνες που πολλές γυναίκες λαμβάνουν είναι παρόμοιες σε προέλευση και χημική σύσταση με αυτές που λαμβάνουν η μη-τρανς γυναίκες για αντισύλληψη, επείγουσα αντισύλληψη και θεραπεία αντικατάστασης ορμονών. Ως τρανς γυναίκες μοιραζόμαστε τις ανησυχίες τους για την ασφάλεια, το κόστος και τη διαθεσιμότητα αυτών το χαπιών που σχετίζονται με τα οιστρογόνα. Οι τρανς και οι μη-τρανς γυναίκες πρέπει να ενωθούμε ενάντια στις “δεξιές” τακτικές που στοχεύουν στο να κάνουν μη διαθέσιμα, ίσως και παράνομα, τα μέσα και τις πληροφορίες ώστε να ελέγχουμε τα σώματα μας.
Βεβαία, η αναπαραγωγική επιλογή δεν έχει να κανει μόνο με πρόσβαση στην έκτρωση η την αντισύλληψη, έχει να κανει επίσης με την αντίσταση στην καταναγκαστική στείρωση η έκτρωση γυναικων με λιγότερα προνόμια. Έτσι, ο τρανς φεμινισμός παλεύει για το δικαιωμα της άρνησης των ορμονικών η χειρουργικών επεμβάσεων, συμπεριλαμβανόμενων και αυτών των μεσοφυλικών ανθρώπων και περιμένουμε η κοινωνια να τιμά αυτό που είμαστε.
Κατά το 1980 οι λεσβίες εδιώχθησαν από κάποιους οργανισμούς αναπαραγωγικής επιλογής διοτι της αντιλήφτηκαν ως μη σχετικές με το σκοπό τους. Αλλά το δικαιωμα της επιλογής δεν είναι ένα αποκλειστικά ετερόφυλο δικαιωμα ούτε ένα μη-τρανς θέμα, διοτι έχει να κανει ουσιαστικά με το δικαίωμα των γυναικών να επιλέγουν τι θα κάνουν με το δικό τους σώμα. Οι τρανς φεμινίστριες θα πρέπει να ενταχθούν σε οργανισμούς αναπαραγωγικής επιλογής και να συμμετέχουν σε πορείες υπέρ της επιλογής αυτής. Μια κοινωνια που δεν σέβεται το δικαιωμα της γυναικάς σε σχέση με την εγκυμοσύνη δεν είναι πιθανό να δεχτεί τις δίκες μας αποφάσεις για ιατρικές παρεμβάσεις ώστε να κάνουμε το σώμα μας συμβατό με την ταυτοτητα φύλου μας. Όταν φοβόμαστε ότι πρέπει να πάρουμε παράνομες ορμόνες η ότι πρέπει να ταξιδέψουμε έκτος της χώρας μας ώστε να κάνουμε επαναπροσδιορισμό, θα πρέπει να μπορούμε να ταυτιστούμε με τις γυναίκες που επιστρέφουν στην πρακτική των μη ασφαλών και παρανομών εκτρώσεων.
Επιπρόσθετα ο τρανς φεμινισμός πρέπει να διδαχτεί από το γυναικείο κίνημα υγείας. Η έρευνα για θέματα υγείας συγκεκριμένου ενδιαφέροντος για της γυναίκες, όπως ο καρκίνος του μαστού, δεν αναδύθηκε εν κενό. Ήταν μέσα από έντονο ακτιβισμό και επιμόρφωση μεταξύ ομότιμων που άρχισε να αντιμετωπίζει τα θέματα αυτά ως σοβαρά. Κατανοώντας ότι η ιατρική κοινότητα έχει αποτύχει στο να δουλέψει με τα θέματα της υγείας των γυναικων επαρκώς, οι τρανς φεμινιστές δεν μπορούν να περιμένουν ότι αυτοί που βρίσκονται σε θέση ισχύος θα πάρουν τα προβλήματα υγείας των τρανς γυναικων στα σοβαρά. Για αυτό πρέπει να συμμετέχουμε και να διευρύνουμε το γυναικείο κίνημα υγείας.
Σχεδιάζοντας αναλογίες από το γυναικείο κίνημα υγείας λύνουμε και το δίλημμα της παθολογικοποίηση της ταυτότητας φύλου. Για πολλα χρονια τα τρανς άτομα διαφωνούν μεταξύ τους για το αν πρέπει η όχι να απαιτήσουν την αποπαθολογικοποίηση της διαταραχής ταυτότητας φύλου, που αποτελεί προαπαιτούμενο για κάποιες ιατρικές παρεμβάσεις, έχει υπάρξει ένα διαιρετικό θέμα διοτι η παθολογικοποίηση της διαταραχής της ταυτότητας φύλου επιτρέπει σε κάποιες από εμάς να λαμβάνουμε ιατρικές παρεμβάσεις, παρόλο που την ιδία στιγμή μας στιγματίζει και αναιρεί το μέσο μας. Πριν από τις φεμινιστικές κριτικές, της μοντέρνας ιατρικής, τα θηλυκά σώματα θεωρούνταν “αφύσικα” από την ανδροκέντρικη φυσιολογικότητα της ιατρικής εγκαθίδρυσης, που οδήγησε στην παθολογικοποίηση φυσιολογικών γυναικείων εμπειριών όπως η εμμηνόρροια, η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση, ήταν το κίνημα γυναικείας υγείας που επέβαλε στην ιατρική κοινότητα να αποδεχτεί ότι τα παραπάνω αποτελούν κομμάτι της φυσιολογικής ανθρώπινης εμπειρίας. Ο τρανς φεμινισμός επιμένει ότι η διεμφυλικότητα δεν είναι μια ασθένεια η διαταραχή, αλλά είναι το ίδιο μέρος του ευρύ φάσματος της ανθρωπινής εμπειρίας όπως και η εγκυμοσύνη. Οπότε δεν είναι αντιφατικό να απαιτούμε η ιατρική θεραπεία για τα τρανς άτομα να είναι πιο πρόσβαση, ενώ παράλληλα την αποπαθολογικοποίηση της “διαταραχής ταυτότητας φύλου.”
Κάλεσμα για Δράση
Αν και έχουμε βιώσει πολύ περισσότερη απόρριψη από ότι μας αξίζει, μέσα και έξω από τις φεμινιστικές κοινότητες, αυτοί που παρέμειναν ως σύμμαχοι μας ήταν φεμινίστριες, λεσβίες και αλλά queer άτομα. Ο τρανς φεμινισμός υποστηρίζει ότι είναι μάταιο να συζητήσουμε ποιος “ανήκει” και ποιος δεν “ανήκει” στην κατηγορία γυναικα: πρέπει να δράσουμε τώρα και να κτίσουμε συμμαχίες.
Κάθε μέρα παρενοχλούμαστε, δεχόμαστε διακρίσεις, επιθέσεις και κακοποίηση. Δεν έχει σημασία πόσο έχουμε μάθει να “περνάμε”, η κοινωνική αορατότητα τις τρανς ύπαρξης δεν θα μας προστατέψει όταν όλες οι γυναίκες δέχονται επίθεση. Δεν μπορούμε ποτέ να κερδίσουμε παίζοντας με τον κανόνα τις κοινωνίας βάση του πως θα πρέπει να συμπεριφέρεται μια γυναικα. Χρειαζόμαστε τον τρανς φεμινισμό το ίδιο με τις μη-τρανς γυναίκες αν όχι περισσότερο. Οι τρανς φεμινίστριες νιώθουν περηφάνια από την παράδοση των “μητέρων” του φεμινισμού και συνεχίζουμε να παλεύουμε σε ολη την πορεία της ζωής μας.
Ο τρανς φεμινισμός πιστεύει ότι μια κοινωνια η όποια τιμά τις τρανς ταυτότητες, είναι μια κοινωνια η όποια αντιμετωπίζει δικαία όλα τα φύλα, διοτι η ύπαρξη μας αντιμετωπίζεται ως προβληματική μόνο όταν υπάρχει μια άκαμπτη ιεραρχία φύλων Βάση αυτής της πεποίθησης είναι ουσιαστικό για την επιβίωση μας και την αξιοπρέπεια μας να διεκδικήσουμε τη θέση μας στο φεμινισμό, όχι με ένα απειλητικό η παραβιαστικό τρόπο, αλλά με φιλικό και συνεργατικό τρόπο. Η αρχική υποψία και απόρριψη από κάποιους φεμινιστικούς θεσμούς είναι φυσιολογική διοτι έχουν προδοθεί τόσες φόρες από άνδρες αυτό-ταγμένους υπέρ του φεμινισμού. Είναι μέσο τις επίμονης και της δέσμευσης μας να δράσουμε με τέτοιο τρόπο οπου ο τρανς φεμινισμός θα μεταμορφώσει το σκοπό του φεμινισμού σε ένα όραμα του κόσμου χωρίς αποκλεισμούς.
Υστερόγραφο για την Σύλληψη Ενός Κύματος: Επανάκτηση του Φεμινισμού στον 21ο Αιώνα
Έγραψα το Τρανς Μανιφέστο το καλοκαίρι του 2000, μόνο λίγους μήνες αφού είχα μετακόμισει στο Πόρτλαντ, ανακάλυψα τρανς κοινότητες και άρχισα να διερευνώ τις διασταυρώσεις του φεμινισμού και τις τρανς εμπειρίας. Υποθέτω ότι ήμουν αφελής αλλά εξεπλάγην τον ανακάλυψα ότι υπήρχαν αντί-φεμινιστικά συναισθήματα σε κάποια τρανς άτομα, διοτι τα τρανς άτομα που γνώρισα ήταν άτομα που σέβομαι και σαν φεμινιστές και σαν τρανς ακτιβιστές. Έγραψα αυτό το μανιφέστο ώστε να αρθρώσω την φεμινιστική θεωρία υπέρ των τρανς και την τρανς ρητορική που έχει τις ρίζες της στο φεμινισμό. Νομίζω πως πέτυχα.
Υπάρχουν βεβαία διάφορα προβλήματα με αυτό το μανιφέστο με τα οποία δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένη. Σε πολλές αναθεωρήσεις τις οποίες έχω κανει τα τελευταία χρονια, διόρθωσα κάποια από τα μικρό προβλήματα, αλλά υπάρχουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα που έχουν μένει άθικτα, διοτι δεν μπορούν να διορθωθούν χωρίς να ξανά γράψω όλο το κομμάτι. Αλλά πιστεύω πως είναι σημαντικό να συζητηθεί ποια είναι τα προβλήματα αυτά, και γιατί έχουν παρεισφρήσει μέσα σε αυτό το μανιφέστο. Δυο από αυτά τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι:
-Ιδιαίτερη έμφαση στα MTF άτομα εις βάρος των FTM ατόμων και άλλων που αυτοχαρακτηρίζονται ως διεμφυλικοί η gender-queer. Αναλαμβάνω ολη την εύθηνη για το γεγονός ότι αυτό το μανιφέστο έχει εστιάσει σε θέματα που αντιμετωπίζουν οι FTM, ενώ παραμελεί τις μοναδικές μάχες που τα FTM και αλλά διεμφυλικά και gender-queer άτομα αντιμετωπίζουν. Την εποχή που έγραψα το κομμάτι αυτό, ένιωθα την ανάγκη να περιορίσω τον φεμινισμό στις γυναίκες διοτι φοβόμουν ότι εάν επεκτείνω την εστίαση θα βοηθούσα τους μη-τρανς άνδρες να χρησιμοποιήσουν τον φεμινισμό για το δικό τους συμφέρον, όπως κάνουν κάποιες ομάδες για τα δικαιώματα των ανδρών. Ενώ ακόμα νιώθω ότι ο φόβος αυτός είναι δικαιολογημένος, συνειδητοποιώ τώρα ότι το να δίνω προνόμιο στα θέματα τον τρανς γυναικων ήταν λάθος.
- Ανεπαρκής διατομεακή ανάλυση. Το μανιφέστο εστίαζε κυρίως στη διατομικότητα του σεξισμού και την καταπίεση εναντία στα τρανς άτομα. Παρόλα αυτά αποτυγχάνει στο να διερευνήσει το πώς τα θέματα αυτά τέμνονται με άλλες κοινωνικές αδικίες. Για παράδειγμα το μανιφέστο κανει αναφορές στις κριτικές των έγχρωμων γυναικων εναντία στον ρατσισμό των λευκών γυναικων μέσα στο φεμινιστικό κίνημα, αλλά αποτυγχάνει στο να συζήτηση το πώς οι τρανς γυναίκες μπορούν να γίνουν σύμμαχοι με τις έγχρωμες γυναίκες. Ξανά δίστασα να μετακινήσω την εστίαση μακριά από το σεξισμό εκείνη την εποχή που έγραψα αυτό το μανιφέστο διοτι φοβόμουν ότι θα υπήρχε μη-τρανς φεμινιστική κριτική. Τώρα συμφωνώ με την ιδέα ότι η φεμινιστική θεωρία αποτυγχάνει στο να λάβει υπό όψη το ρατσισμό, ταξισμο και διάκριση εναντίον ικανών ατόμων κ.λπ. το να λειτούργει ως θεωρία μόνο σε σχέση με τις γυναίκες είναι ημιτελές και παραδέχομαι ότι το μανιφέστο αυτό είναι ημιτελές.
Παρόλο που αυτές είναι δυο διαφορετικές κριτικές και οι δυο πηγάζουν απ την ίδια πηγή: την ιδέα ότι οι φεμινίστριες πρέπει να εστιάζουν κυρίως —η και αποκλειστικά —στην καταπίεση την οποία δέχονται οι γυναίκες. Βάση αυτής της κοσμοθεωρίας, θέματα όπως ο ρατσισμός και ο ταξισμός μπορούν να συζητηθούν μόνο όταν διευρύνουν την μάχη εναντία στην πατριαρχία —για παράδειγμα όταν συζητείται ο ρατσισμός των λευκών ανδρών ενάντια σε έγχρωμες γυναίκες — αλλά όχι όταν είναι διχαστική για -–η όταν, εκθέτει τα κρυφά τμήματα μέσα— στο γυναικείο κίνημα. Αυτό το μανιφέστο, στο μεγαλύτερο του κομμάτι κινείται σε αυτή την τροχιά και αποτυγχάνει να προκαλέσει τις ρατσιστικές, ταξικές, κ.λπ., επιπτώσεις και του αξίζει κριτική για αυτό. Συνειδητοποιώ τώρα πως όταν έγραψα το μανιφέστο δεν ήμουν ακόμη σίγουρη για τη δική μου πεποίθηση στην οργάνωση πολλαπλών θεμάτων, και είχα παραδοθεί στο φόβο ότι θα λάμβανα κριτική για το ότι “αραίωνα” φεμινισμό. Ήμουν μαζί με άλλες ατρόμητες έγχρωμες γυναίκες, γυναίκες της εργατικής τάξης και γυναίκες με αναπηρία και κέρδισα πολλα τα τελευταία δυο χρονια ελεύθερη τώρα πια για αυτό το χρόνο. Έχω σκεφτεί να γράψω και άλλο ένα μανιφέστο ώστε να διερευνήσω αυτά τα θέματα καθώς και άλλα θέματα που έχω αποκτήσει επίγνωση από το 2000 μέχρι τώρα, αλλά τώρα αφήνω αυτή την εργασία σε άλλους, αν γράψετε ένα παρακαλώ στείλτε το μου.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.